Planlanmayan bir gebelik oluşumunu önlemek adına cinsel birliktelik içerisinde bulunan kadınlar, doğum kontrol yöntemlerine başvururlar. Doğum kontrol yöntemleri ile kadın rahminde yer alan yumurtaların sperm ile döllenmesinin önüne geçilmesi hedeflenmektedir. Doğum kontrol yöntemi belirlenirken bir hekime danışılması son derece önemlidir. Bazı hormonsal durumlar veya mevcutta yer alan çeşitli hastalıklar kadının, ona uygun olan doğum kontrol yöntemini değiştirebilmektedir. Kişiye en uygun doğum kontrol yönteminin belirlenmesi kadının hem mevcuttaki hem de gelecekteki üreme sağlığı açısından son derece önemlidir.

Doğum Kontrol Yöntemleri Nelerdir?

Çeşitli doğum kontrol yöntemleri yer almaktadır. Herkes tarafından bilinen ve en sık uygulanan doğum kontrol yöntemi doğum kontrol haplarıdır. Doğum kontrol hapları, ya sadece progesteron içeren yada  östrojen ve progesteron hormonları  içeren periyodik olarak kullanan haplardır.  21 gün veya 28 gün  boyunca kullanılan haplar günde bir adet olacak şekilde alınmaktadır.

Rahim içi araç (RİA) veya bir diğer adıyla spiral, doğum kontrol haplarından sonra en çok kullanılan diğer korunma yöntemidir. Rahim içine doktor tarafından yerleştirilen bu araç spermin yumurta ile buluşmasını önlemektedir. İlk aylarda adet düzensizliklerine sebep olabileceği gibi adet miktarını da artırabilir. Rahim içi araçlar hormonlu da olabilir. Jinekolojik açıdan değerlendirme yapılarak hangi rahim içi araç tercih edileceğine karar verilir.

Bir diğer yöntem ise iğne yöntemidir. Düzenli aralıklarla enjekte edilen hormonlar ile yumurta oluşumunun ve rahim sıvılarındaki değişime bağlı olarak sperm hareketliliğinin azaltılması sağlanmaktadır.

Bir diğer hormonal korunma yöntemi  ise cilt altı implantlardır. Geri dönüşümü olan bir yöntem olup, kolay uygulanabilir olması açısından tercih edilen yöntemlerdendir.

Az kullanılan bir yöntem olsa da diyafram yöntemi de uygulanabilmektedir. Rahim ağzına yerleştirilen aparat ile spermlerin vajene geçişi önlenir. Aparat her cinsel ilişki öncesi kişi tarafından yerleştirilir ve ardından çıkarılır.

Kadın tüplerinin bağlanması da bir diğer yöntemdir. Bu yöntem kalıcı ve geri dönüşü olmayan bir korunma yöntemidir.

Bu yöntemlerin yanı sıra erkek korunma yöntemleri de yer almaktadır. Herkes tarafından bilinen ve en çok uygulanan yöntem kuşkusuz ki prezervatif ile korunmadır. Prezervatif AIDS, bel soğukluğu, frengi gibi birçok cinsel hastalığa karşı korunmayı da sağlamaktadır. Bundan dolayı kadın doğum kontrol yöntemlerinden birini kullanıyor olsa bile cinsel hastalıklara karşı korunmak adına prezervatif kullanımına devam edilmelidir.

Bir diğer erkek korunma yöntemi ise vazektomidir. Sperm kanallarının bağlanması olarak bilinen bu yöntem, kalıcı ve geri dönüşü olmayan bir yöntemdir.

İdeal Bir Doğum Kontrol Yöntemi Nasıl Olmalıdır?

Doğum kontrol yöntemi belirlenmeden öncesinde kan tahlilleri ve ultrason aracılığı ile klinik muayene gerçekleştirilmektedir. Ardından kişinin ek hastalıkları değerlendirilip  en uygun olan doğum kontrol yöntemi planlanır. Bir doğum kontrol yönteminin en ideal şekilde olabilmesi için; gebeliği kesin olarak önlemesi, kişi ve eşi için kabul edilebilir bir yöntem olması, sağlığa zararlı olmaması ve uygulanabilirliğinin kolay olması gerekmektedir. Jinekolojik muayene ardından kadın için en sağlıklı doğum kontrol yöntemi, kadın doğum uzmanı tarafından belirlenmektedir.